‘Hoi, alles goed?’
‘Ja prima, met jou?’
‘Hartstikke goed.’
‘Mooi zo. Lekker weertje hè!’
Wanneer ik een column schrijf, is mijn uitgangspunt altijd dat ik een gesprek voer met de lezer. Bij alles wat ik schrijf, stel ik me voor dat je iets terugvraagt en op basis daarvan diep ik onderwerpen uit.
Nu hoor ik je denken, het bovenstaande is niet de meest boeiende interactie. Een beetje ruimteverspilling in de krant zelfs. Maar heb je er weleens bij stilgestaan hoeveel procent van de gesprekken die gevoerd worden, bestaan uit small talk?
Hoewel ik zelf zelden enthousiast word van gesprekken die gaan over vanzelfsprekende dingen, zie ik in dat small talk erg nuttig kan zijn. Door eerst te praten over iets banaals als het weer, de hapjes of het decor, krijg je met je gesprekspartner de kans om in te schatten of er een klik is. Voel je je allebei op je gemak, dan kan het gesprek de diepte in gaan en verrassende wendingen krijgen.
Of small talk altijd al heeft bestaan? Ik weet het niet. Wel vond ik het interessant om te lezen dat er vroeger andere maatstaven golden voor het aangaan van een gesprek met een vreemde. Zo circuleerde er eind negentiende eeuw een handvat in de Europese salons, genaamd ‘De Vragenlijst van Proust’. In die salons was het uitgangspunt niet dat het maken van luchtige opmerkingen, maar dat het stellen van de diepzinnige vragen het ijs breekt.
De naam van de vragenlijst is echter wat misleidend, aangezien de bedenker van de vragen onbekend is. Het is naar Proust vernoemd omdat hij in 1885, op zijn dertiende, de vragen zelf had beantwoord.
‘Prousts’ vragen moeten voldoen aan verschillende eisen: ten eerste moeten het open vragen zijn, ten tweede moet het beantwoorden ervan geen specifieke voorkennis vereisen (op die manier zijn er geen goede of foute antwoorden, alleen eerlijke) en tot slot moeten de vragen alleen gericht zijn op de gesprekspartner (en zijn dus geen ‘middel’ om het gesprek over jezelf te houden).
Tegenwoordig circuleren er geen vragenlijsten rond op feestjes, maar als je googled op ‘tips voor small talk’, krijg je een hoop zoekresultaten. Het feit dat er decennia lang over dit onderwerp wordt nagedacht, toont aan dat small talk eigenlijk iets heel groots is.
Déjà Lu 