De tijd heelt. Of het nu een trauma of een litteken is, vaak geldt dat we weken, maanden of soms jaren nodig hebben voor genezing. Maar hoe maakt tijd precies heel?
Tijdens mijn bezoek aan de tentoonstelling Helende Kracht bij het Volksmuseum in Leiden, werd ik aan het denken gezet over dit onderwerp. Rituelen, helende middelen, amuletten, wandelend langs de kleurrijke expositie over genezingstradities wereldwijd, bekeek ik de bijzondere voorwerpen en korte documentaires die elk een verschillend aspect van heling belichtten.
Minstens zo interessant als de expositie, was mijn ontmoeting met de reizigster Tanya. Zij had jarenlang deel had uitgemaakt van een Indiase sekte en legde uit hoe een aantal van de mystieke elementen uit de expositie onderdeel waren geweest van haar realiteit.
Ik wilde haar meer vragen stellen, maar onze aandacht getrokken door een uitspraak die werd gedaan in een van de documentaires:
‘Dit is een thee waarmee je jaren therapie in één avond beleeft’.
De uitzending ging over het effect van de medicinale drank ayahuasca, een plant die in het Amazonegebied wordt gebruikt voor sjamanistische rituelen en sinds 1992 ook in Nederland is geïntroduceerd. Sindsdien beloven diverse aanbieders innerlijke reizen en diepere inzichten aan de hand van ayahuasca sessies.
Tanya, die vanuit de sekte bekend was geraakt met dit soort middelen, was er niet over te spreken. ‘De verwerking van levensgebeurtenissen vergt bewustzijn en actieve reflectie. In de context waar ik me bevond gebeurde dat niet, het goede gevoel gelinkt aan de ceremonies en de groepsdynamiek wekte de illusie van heling, maar iedereen stagneerde eigenlijk.’
Nadat ze zich los had gekoppeld van de sekte, was ze haar eigen praktijk begonnen om zelfbewustzijn en mentale gezondheid in India bespreekbaarder te maken. Ze gebruikt daarbij de disciplines psychologie en filosofie. ‘Reflectie, logica en wijsheid zijn immers onlosmakelijk verbonden met zelfbewustzijn’.
Ik vond haar erg inspirerend en we waren het erover eens dat elke vorm van (schijnbaar) onmiddellijke genezing uiteindelijk zijn tol opeist.
Die zoektocht naar versnelde verlossing voor iets wat een langdurig proces hoort te zijn, speelt echter niet alleen in afgelegen sektes, het slikken van een pil om je beter te voelen zonder de aard van het probleem aan te pakken, komt eigenlijk op hetzelfde neer. Dat wat goed voelt is niet noodzakelijk wat heelt.