Deze column gaat uit naar mijn leerlingen die niet van lezen houden. ‘Je hebt gewoon nog niet het juiste boek gevonden!’ is het waarschijnlijk het eerste wat je me hoort zeggen als we hier een gesprek over voeren.
Maar ik snap het, er is concurrentie: voor velen is en blijft Netflix de leukste manier om verhalen te ervaren. Zo gek is dat niet, een serie kun je om veel verschillende redenen goed vinden. Misschien ben je niet gefascineerd door het verhaal, maar houd je van de hoofdrolspeler. Of geen van beiden, maar zijn het de stunts die je aanspreken. Bij het kiezen van een boek werkt dit niet, in mijn ervaring moet je én het verhaal én de personages én de schrijfstijl waarderen om van het boek te kunnen genieten. Het is een nauwere keuze die je maakt uit een breder scala aan verhalen.
Verder is het zo dat je, om een goede serie te vinden, weinig zelfkennis nodig hebt: vrijwel iedereen die aan Breaking Bad of Peaky Blinders begint raakt verslaafd (ik ook). De zoektocht naar een goed boek is persoonlijker: je moet weten wat jou raakt. Wat is je grootste angst? Wie wil je over tien jaar zijn? Wat is op dit moment de belangrijkste vraag die je hebt? Er zijn schrijvers die jouw levenservaringen delen en je je eigen antwoorden beter laten begrijpen. Of je van gedachten doen veranderen. Je doet via hen inzichten op waar je normaal maanden of jaren over zou doen.
En dit is vanzelfsprekender met boeken dan met films. Schrijvers hebben meer ruimte voor de toelichting van hun ideeën dan regisseurs; denk bijvoorbeeld aan hoe beknopt de Harry Potter films zijn vergeleken met de boeken.
Als lezer zijn er denk ik maar twee fouten zijn die je kunt maken: 1. het stoppen met de zoektocht naar een goed boek voor jou en 2. gedwongen een boek te lezen waar je niets aan vindt. Mijn Nederlands docent zei: ‘Geef het boek vijf bladzijdes een kans, trekt het je niet, zoek dan iets anders.’ Wellicht zal er minstens zo veel tijd zitten in het vinden van het ‘juiste’ boek als in het lezen zelf, maar geloof me, als je het eenmaal hebt gevonden, gaat er een wereld voor je open.
Déjà Lu 